„Agla. Alef”, Radek Rak

„Agla” otwiera drzwi do sezamu literackiej obfitości. Takie książki sprawiają przyjemność, są perełkami w morzu bylejakości.

Przemiana
Sofja Kluk, główna postać wokół której zbudowana jest historia, to dziewczyna która mogłaby być Waszą koleżanką. Młoda, pyskata buntowniczka. Jest odważna, inteligentna i sprytna. Kiedy myśli o przyjaciołach daje porwać się brawurze. Jednocześnie potrafi być lekkomyślna i krnąbrna. Podejmuje decyzje nie zdając sobie sprawy z ich konsekwencji. Sofja ma przed sobą całe życie, a poznajemy ją kiedy to życie daje jej mocno w kość. Na pewno już dorosła do tego co ją spotyka ale myślę, że jeszcze jest wystarczająco dojrzała. Jej przemiana dokonuje się na naszych oczach. Będzie długa i naszpikowana trudnymi emocjami. W przeistaczaniu się drzemie siła, która pozwoli Sofji odnaleźć się w dorosłości. Na skutek różnych sytuacji stanie oko w oko z doświadczeniem bolesnych strat, osamotnieniem, zawodem i miłością. W jej życiu pojawią się istoty i zdarzenie, będące katalizatorami przeżyć niezbędnych do rozpoczęcia przemiany. Ta przemiana to coś innego niż dojrzewanie. Wszyscy przechodzimy przez ten etap, ale nie każdy ma okazję przeżyć transformację. Znaleźć swoje nieodkryte strony, spojrzeć na siebie w innym świetle. Radek Rak dał Soji taką możliwość, dzięki temu „Agla” nie jest tylko opowieścią o dorastaniu.

Scenografia
Miasto Tybil przypomina Kraków. Atmosferą przenosi nas do XIX wieku, ale znajome uczucie opresyjnej ciasnoty i międzyklasowych różnic przytrzymuje myśli bliżej współczesności. Świat „Agli” pełen jest różnorodności. Kipi energią, buduje napięcie, które co jakiś czas znajduje ujście i zmusza bohaterów do zmian. Jest miejscem fascynującym i przerażającym. Domem wielkich namiętności, magii ale też schronieniem dla przemocy i terroru. W cudowny sposób Radek Rak zagina w „Agli” czasoprzestrzeń. Intrygujące postacie – gobliny, raki, stowarzyszenia magii współistnieją z naukowcami, kupcami i urzędnikami. Bohaterowie czytają książki tych samych autorów co my, a dobrze znana nam tajna policja wspiera się magicznymi metodami. Wydaje się, że to naturalny porządek rzeczy.
Nie mogę nie napisać o owadach. Są świadkami wszystkiego co spotyka Sofję, pojawią się metaforycznie lub bardzo konkretnie. Mam przeczucie, że ich rola zyska na znaczeniu w kolejnych tomach. Tymczasem przechodzą w różne stadia rozwoju i jak Sofja szukają swojego przeznaczenia.

Poza tym
Trudno mi się godzić z opinią, że to książka młodzieżowa albo dla młodych dorosłych. To powieść kilku odczytań, warstwowa i pełna literackich inspiracji. Każdy przeczyta ją po swojemu i znajdzie to na co będzie gotowy. W klimacie realizmu magicznego toczy się walka dobra ze złem. Motyw tak uniwersalny, że każdy niezależnie od wieku każdy go na sobie doświadcza. Za sprawą dynamicznego języka, który czerpie z historii, współczesności i wyobraźni autora, wnikamy w ścierające się siły od pierwszej strony. Subtelne i pociągające sceny erotyczne to kolejny dowód na uniwersalność tego tekstu. W „Agli” nie ma cienia infantylności.

Koniec i zmiana
„Agla. Alef” to dopiero początek. Soja Kluk dopiero zaczyna przemianę. Jej przyjaciele i wrogowie nie stają w miejscu, ich życia też uginają się pod ciężarem zmian które targają Tybilem. Świat jest w ciągłym ruchu i Radek Rak uchwycił jego dynamikę. Książka jest bardzo starannie wydana. Cieszy samo trzymanie jej w dłoniach.